Dược sĩ Thanh Huyền
Thận đóng một vai trò quan trọng trong việc giữ cho huyết áp được bình thường, và ngược lại, huyết áp có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của thận. Tăng huyết áp, còn được gọi là huyết áp cao, có thể gây hại cho thận và dẫn đến suy thận mãn tính (CKD).
Tăng huyết áp là gì?
Huyết áp là áp lực máu tác động lên thành mạch. Chất lỏng dư thừa trong cơ thể làm tăng lượng chất lỏng trong các mạch máu và làm cho huyết áp cao hơn. Hẹp, cứng, hay bị tắc mạch máu cũng làm tăng huyết áp. Tăng huyết áp khi huyết áp tối đa ≥ 140 mmHg và/hoặc huyết áp tối thiểu ≥ 90 mmHg.
Tăng huyết áp gây tổn thương thận
Tăng huyết áp gây tổn thương thận như thế nào?
Huyết áp cao khiến cho tim làm việc nhiều hơn và theo thời gian, có thể làm hỏng các mạch máu trong cơ thể. Tăng huyết áp làm các mạch máu trong thận bị hư hại, làm hỏng bộ lọc cầu thận, ngăn chặn việc đào thải chất cặn bã và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể. Các chất lỏng dư thừa trong các mạch máu sau đó có thể làm tăng huyết áp nhiều hơn, tạo thành một vòng luẩn quẩn.
Huyết áp cao là một trong những nguyên nhân hàng đầu của suy thận, còn gọi là suy thận giai đoạn cuối (ESRD). Những người bị suy thận hoặc phải ghép thận hoặc phải lọc máu thận thường xuyên, gọi là “chạy thận nhân tạo”. Mỗi năm, tăng huyết áp gây ra hơn 25.000 trường hợp bị suy thận ở Hoa Kỳ. (Báo cáo năm 2007 của Hệ thống dữ liệu Thận Hoa Kỳ).
Các dấu hiệu và triệu chứng của suy thận mãn tính (CKD) là gì?
Cũng như huyết áp cao, bệnh suy thận ở giai đoạn sớm thường không có triệu chứng gì.
Mức lọc cầu thận của một người (GFR) được dùng để xác định mức độ lọc các chất thải của thận. Mức lọc của thận trung bình là 125 ml/phút, khi giá trị đo thấp hơn 60 ml/phút cho thấy một số tổn thương thận đã xảy ra. Điều đó có nghĩa là thận không đảm bảo được chức năng lọc chất thải ra khỏi cơ thể.
Một dấu hiệu khác của suy thận là protein niệu, hoặc protein trong nước tiểu. Thận khỏe mạnh giúp lọc các chất thải ra khỏi máu nhưng giữ lại protein. Thận suy giảm chức năng có thể làm thất thoát protein từ huyết tương ra nước tiểu, gọi là albumin niệu. Lúc đầu, chỉ có một lượng nhỏ albumin có thể rò rỉ vào nước tiểu, tình trạng này gọi là Microalbumin niệu, một dấu hiệu của sự giảm chức năng lọc của thận. Nếu chức năng thận xấu đi, lượng albumin và các protein khác trong nước tiểu lại tăng, và tình trạng này được gọi là protein niệu.
Những ai có nguy cơ bị suy thận do tăng huyết áp?
Mọi người đều có nguy cơ phát triển suy thận do huyết áp cao. Những người có bệnh tiểu đường có nguy cơ phát triển suy thận rất cao, nhất là khi họ có thêm vấn đề về huyết áp. Do vậy, việc kiểm soát huyết áp trở nên đặc biệt quan trọng với những người bị bệnh tiểu đường để làm giảm biến chứng suy thận.
