Bệnh viêm cầu thận do lắng đọng IgA

Bệnh cầu thận do lắng đọng IgA đã trở thành một trong những bệnh thường gặp trong vòng 3 thập kỷ gần đây ở các nước phát triển, bệnh này thay thế vị trí của viêm cầu thận cấp sau nhiễm khuẩn trước đây. Đó là bệnh của người lớn cũng như của trẻ em. Với thể đơn thuần được gọi là bệnh Berger. Có lẽ nhờ các xét nghiệm miễn dịch và sinh thiết thận với kính hiển vi quang học, kính hiển vi miễn dịch huỳnh quang và kính hiển vi điện tử bệnh này được phát hiện nhiều hơn. Bệnh gặp nhiều ở các nước châu Á, Nhật, Singapore rồi đến châu Âu, Bắc Mỹ, Anh và nam nhiều hơn nữ.

Trong khuôn khổ chung các bệnh thận IgA, các bệnh khác có thể phối hợp với sự có mặt của IgA trong cầu thận: Lupus, viêm gan, nhiễm HIV.

Triệu chứng viêm cầu thận

1. Lâm sàng:

Phần lớn các trường hợp không có các triệu chứng rầm rộ. Triệu chứng khá đặc hiệu ở nam thanh niên và thiếu nhi với các đợt đái máu xảy ra trong hay sau những đợt nhiễm khuẩn không đặc hiệu đường hô hấp trên. Số trường hợp bị phù và tăng huyết áp không nhiều. Một số trường hợp kèm theo ban xuất huyết thể thấp khớp (các chấm xuất huyết ở cẳng chân, đau khớp, đau bụng).

2. Xét nghiệm:

- Nước tiểu:

. Protein dương tính với nồng độ trung bình (1-2 g/l) kéo dài hoặc từng đợt.

. Hồng cầu +++ kéo dài.

- Máu: Nhiều tác giả cho rằng không có test sinh học đặc hiệu trong viêm cầu thận IgA. Tuy nhiên thường gặp tăng IgA huyết thanh với một hiệu giá cao trên 350 mg/dl ở người lớn.

Ít thấy đầy đủ các xét nghiệm của hội chứng thận hư trong viêm cầu thận IgA. Urê, creatinin máu và mức lọc cầu thận thay đổi khi suy thận.

Bệnh thận do lắng đọng IgA

Điều trị viêm cầu thận

Tùy theo giai đoạn bệnh và tốt nhất là dựa vào kết quả sinh thiết, phân nhóm tiên lượng bệnh để chọn các phương pháp điều trị thích hợp.

1. Phòng với kháng nguyên:

- Kháng sinh.

- Cắt amygdal.

- Chế độ ăn có kiểm soát: không có sữa bò hoặc gluten, natri cromoglicat.

2. Dùng các thuốc ức chế miễn dịch:

- Corticosteroid. Kể cả liệu pháp “đợt sóng”.

- Cyclophosphamid.

- Azathioprin.

- Cyclosporin.

3. Thải phức hợp miễn dịch lưu hành bằng thay huyết tương.

4. Tác động lên tổn thương cầu thận:

- Thuốc kháng tiểu cầu: Aspirin, Aspegic, Dipyridamol.

- Thuốc chống đông: Heparin, Lovenox, Warfarin.

- Ức chế men chuyển angiotensin (ACEI)

5. Làm tan lắng đọng miễn dịch cầu thận: Danazol.

6. Điều trị triệu chứng: Lợi tiểu, hạ huyết áp, chống thiếu máu, chống kali máu tăng. Lọc ngoài thận khi suy thận độ III-IV.