Vợ cháu năm nay 24 tuổi. Vợ cháu hôm qua có hiện tượng đi tiểu ra máu một ngày khoảng 5 sau lần, mầu máu đỏ lẫn với nước tiểu. Nhưng hôm nay không thấy xuất hiện nữa! Cháu không biết là hiện tượng gì liệu có phải nhiễm trùng không! Chúng cháu sinh hoạt vợ chồng lần cuối vào hôm chủ nhật! Vợ cháu chưa bao giờ có hiện tượng vậy cả! Mong bác sĩ sớm cho cháu lời chia sẻ?
Trả lời:

Chào em.

Tiểu ra máu có rất nhiều nguyên nhân như:

1. Đái máu đại thể

Tổn thương  có thể nằm ở ba nơi:

1.1. Ở niệu đạo:

- Giập niệu đạo do chấn thương.

- Ung thư tiến liệt tuyến.

- Polip niệu đạo: chỉ  gặp ở phụ nữ.

1.2. Ở bàng quang.

1.2.1. Viêm bàng quang:

- Do lao: có triệu chứng viêm bàng quang kéo dài, phải soi bàng quang mới chẩn đoán được.

- Do sỏi bàng quang: hay gặp  ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Cần phải soi bàng quang  hoặc chụp  Xquang  bàng quang.

1.2.2. Khối u  bàng quang.

- Ung thư  bàng quang:  hay gặp  loại ung thư  cổ bàng quang. rất hiếm thường gặp ở người  già.

- Polip bàng quang:  chỉ có đái ra  máu đơn thuần, nhiều lần. Phải soi  bàng quang  mới thấy được.

1.2.3. Schistosoma bàng quang:

Schistosoma có thể đi đến tĩnh mạch bàng quang,  để ở đó rồi  làm tắc tĩnh mạch  bàng quang và gây  vỡ tĩnh mạch niêm mạc bàng quang. Phải soi bàng quang và tìm  Schistosoma  trong máu. Ở nước ta  bệnh này rất hiếm.

1.3. Ở thận.

- Sỏi thận: Những  sỏi nhỏ dễ gây đái ra máu hơn sỏi to,  thường hay xảy ra  khi làm việc mệt mỏi, lao động nặng, sau cơn đau quặn thận. Sỏi thận có thể gây ứ nước bể thận và gây viêm mủ bể thận. Do đó có thể gây đái ra máu phối hợp với đái ra mủ.

- Lao thận: thời kỳ đầu, gây đái ra máu vit thể, nếu nặng, thành hang sẽ gây đái ramáu đại thể. Đái ra máu ở đây  xảy ra  bất kỳ lúc nào, lúc đang làm việc  hay nghỉ ngơi.

- Ung thư thận: triệu  chứng chủ yếu  là đái ra máu tự nhiên, nhiều  lần. Khám thấy thận to, giãn tĩnh mạch thừng tinh. Hay gặp ở nam giới, người già.

- Thận nhiều nang:  cũng có thể gây đái ra máu đại thể, nhưng ít gặp.  Thường hay gây  đái ra máu vi thể. Khám thấy cả hai thận đều to.

- Do giun chỉ:  giun chỉ có thể làm tắc  và gây vỡ bạch mạch đồng thời gây vỡ cả mạch máu đi kèm, gây nên hiện tượng đái ra dưỡng chấp  và đái ra máu đồng thời. Thường hay tái phát nhiều lần.

- Cục máu động mạch thận, tĩnh mạch thận: nếu to sẽ gây đái ra máu đại thể, nhỏ sẽ gây ra máu vi thể. Hay gặp trong bệnh tim, do cục máu trong tim vỡ ra, đi tới thận (maladie thomboembolique).

- Do ngộ độc: Axetanilit, nitrotoluen, cantarit, axit picric, Na salixylat phatalein,  lá cây đại hoàng, photpho.

- Do truyền máu không cùng loại: gây viêm ống thận cấp, dẫn đến vô niệu hoặc đái ra máu.

1.4. Do bệnh toàn thân.

- Các bệnh máu ác tính: bạch cầu cấp và mạn,  bệnh máu chảy lâu,  bệnh máu chậm đông cũng có thể gây đái ra máu. Nhưng ngoài đái ra máu còn  có những triệu chứng  chảy máu ở nơi khác như dưới da, chân răng… làm công thức máu, huyết đồ, tuỷ đồ, thời gian máu chảy, máu đông sẽ chẩn đoán được.

- Dùng thuốc chống đông: Heparin, dicoumarol…  nếu dùng quá liều sẽ gây chảy máu (đái ra máu, ia ra máu, máu cam…) cần theo dõi tỷ lệ protrombin ở những người bệnh dùng thuốc này, khi xuống quá 40% phải ngừng thuốc.

2. Đái ra máu vi thể.

Những nguyên nhân trên thường gây đái ra máu đại thể nhưng cũng co khi gây  đái ra máu vi thể, vậy nó cũng là những nguyên nhân  của đái ra máu vi thể. Ngoài ra đái ra máu vi thể còn có những nguyên nhân khác.

2.1. Viêm thận cấp và mạn:

Gây đái ra máu vi thể kéo dài. Theo dõi số lượng hồng cầu, bạch cầu trong nước tiểu giúp cho  tiên lượng bệnh đã ổn định  hay còn tiến triển.

2.2. Bệnh tim:

Hay gây nhồi máu nhỏ ở thận, và nước tiểu có nhiều hồng cầu, bạch cầu.

2.3. Osler nhiễm khuẫn máu(do tụ cầu):

Gây những apxe nhỏ ở thận, và cũng gây đái ra máu vi thể. Ở đây, ngoài đái ra hồng cầu, còn đái ra bạch cầu.

Tuy nhiên, những nguyên nhân đái ra máu vi thể  trên đây đôi khi cũng gây đái ra máu  đại thể rất nguy hiểm.

* Trường hợp của vợ em nếu không có dấu hiệu gì khác ngoài dấu hiệu tiểu ra chút máu thì khả năng là nhiễm khuẩn tiết niệu hoặc sỏi. Em cần đưa vợ đi làm xét nghiệm và siêu âm ở bụng để xác định chính xác tránh ảnh hưởng đến sưc skhoer của vợ.

Còn quan hệ tình dục không phải là nguyên nhân gây tiểu ra máu nhé em.

Chúc các em sức khỏe!

Chuyên gia thận tiết niệu.